Het aantal moslims wordt in veel Europese landen door de bevolking zwaar overschat. Dat bleek eind vorig jaar uit een peiling van Ipsos Mori.
De Nederlandse bevolking bijvoorbeeld denkt dat 19% van de bevolking moslim is, terwijl dat in werkelijkheid nog geen 6% van de bevolking is. De Belgen maken het nog iets bonter. Zij denken dat bijna een kwart (23%) van de bevolking moslim is en verwachten dat dit percentage in 2020 is gestegen naar 31%.
Op verzoek van onze Belgische bezoekers besteden we de komende tijd meer aandacht aan feiten en cijfers over België. Vandaag: welk deel van de Belgische bevolking is werkelijk moslim en waar wonen de meeste moslims?
Officiële cijfers over het aantal Belgen dat een bepaalde godsdienst aanhangt, zijn in België niet beschikbaar. Het gaat dus om ruwe schattingen.
Het Pew-research Centre schatte het aantal moslims in België in 2010 op 638.000, ongeveer 6% van de bevolking. Pew schatte destijds in dat dit aantal in 2030 zou gaan stijgen tot 1,1 miljoen (10,2% van de bevolking).
Eerdergenoemd Ipsos-rapport is van recenter datum en schat dat ongeveer 7% van de Belgen moslim is. In 2020 zal dat volgens Ipsos zijn gestegen naar 7,5%. Dit betekent dat van de nu ruim 11,2 miljoen Belgen er ongeveer 784.000 moslim zijn.
Socioloog Jan Hertogen publiceert met regelmaat op zijn site demografische gegevens. Hertogen schat dat op dit moment 7,2% van de Belgische bevolking moslim is. Hij baseert zijn schatting onder andere door voor de groepen met een migratieachtergrond na te gaan hoe groot het percentage moslims is. Daarvoor maakt hij, volgens een toelichting in De Standaard, gebruik van de gegevens van het Pew Research Center, en van een Duits onderzoek waarin naar secularisatie wordt gekeken. De bekeerlingen worden in deze schatting niet meegenomen.
Uit de gegevens van Hertogen komt duidelijk naar voren dat moslims, net als in Nederland, geconcentreerd in de grote steden en in bepaalde gewesten wonen. Slechts in drie gewesten ligt het aantal moslims op of boven het Belgisch gemiddelde: Brussel (24,2%), Antwerpen (7,8%) en Luik (7,2%).
Ook geeft Hertogen een overzicht van de gemeenten waar het percentage moslims boven de 10% ligt.
Ter vergelijking Nederland:
In Nederland werd het aantal moslims na de laatste volkstelling in 1971 op een vergelijkbare manier geschat als Hertogen doet. Aan het begin van deze eeuw veranderde het CBS de methode om het aantal moslims te schatten. Het CBS schreef destijds hierover:
“Zo is aangenomen dat het percentage islamieten onder de hier wonende herkomstgroepen net zo groot is als in het herkomstland. Die aanname lijkt niet reëel. Vooral bij de ‘overig’ niet-westerse allochtonen (anders dan Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen) gaat het vaak om mensen die uit hun land zijn gevlucht. Zij vormen geen representatieve afspiegeling van de bevolking van het herkomstland en zijn niet zelden juist vanwege hun afwijkende geloofsopvattingen vertrokken.(..) Zo rekent bijvoorbeeld zo’n 40 procent van de in Nederland aanwezige Iraniërs zich tot de islam, terwijl het aandeel islamieten in Iran zelf 98 procent is (SCP, 2007).”
In Nederland wordt het aantal gelovigen daarom sindsdien geschat op basis van grootschalige enquetes waarbij de deelnemers wordt gevraagd of zij zichzelf als religieus beschouwen en -zo ja – tot welke religie zij zichzelf rekenen. Deze manier van rekenen leidde tot een lagere schatting van het aantal moslims.
In Nederland beschouwde in 2015 ongeveer 4,9% van de volwassen Nederlanders zichzelf als moslim. Naar schatting ligt het totaal aantal moslims, inclusief kinderen, rond 1 miljoen inwoners, een kleine 6% van de bevolking.
In 2015 waren er volgens het CBS 12 gemeenten waar meer dan 10% van de bevolking zichzelf als moslim beschouwt: Leerdam 18,6%, ‘s-Gravenhage 14,7%, Rotterdam 13,7%, Bergen op Zoom 13,0%, Schiedam 12,4%, Maassluis 12,1% Amsterdam 12,1%, Tiel 11,5%, Gorinchem 10,9%, Helmond 10,5%, Vlaardingen 10,4% en Gouda 10,2%. In Utrecht beschouwde 9,9% van de bevolking zichzelf als moslim. Meer cijfers over Nederland hier.
Ewoud Butter is onderzoeker en hoofdredacteur van Republiek Allochtonië. Meer van Ewoud op zijn blog, op deze site of volg hem op twitter.
Naschrift:
Waarom deze cijfers? Net als in Nederland wordt in België moslimhaat aangewakkerd door soms apocalyptische beelden over ‘islamisering’. Het gaat hierbij meestal over angstbeelden en zelden over feiten en cijfers. Op Republiek Allochtonië proberen we het debat nuchter te voeren en hechten we belang aan de cijfers, onderzoek, factsheets e.d.. Aanvullingen en correcties zijn altijd van harte welkom.